Preventie-advies
‘Veel van onze klanten zijn zzp’er of mkb’er: hardwerkende ondernemers, die vaak het bedrijf in hun eentje runnen,’ vertelt Bert. ‘De meesten van hen vragen zich pas af wanneer een bedrijf aansprakelijk is, op het moment dat ze zelf aansprakelijk worden gesteld.’ Om die vervelende situatie te helpen voorkomen, geven Bert en zijn collega’s graag preventie-advies. ‘Daarmee kun je je bedrijf een hoop ellende en hoge kosten besparen.’
Wat is ‘aansprakelijk stellen’?
Volgens Van Dale is aansprakelijkheid: ‘vervolgbaarheid wegens veroorzaakte schade’. Wanneer je aansprakelijk wordt gesteld, vindt iemand anders - bijvoorbeeld een opdrachtgever, gast of werknemer - dat je de financiële schade moet betalen, die jij of jouw werknemer direct of indirect heeft veroorzaakt. Bert: ‘Wanneer een bedrijf aansprakelijk wordt gesteld, krijgt de ondernemer meestal een e-mail of ander bericht van de benadeelde. Wanneer er sprake is van verwonding, krijgt de ondernemer meestal een aansprakelijkheidskennisgeving van een vertegenwoordiger, bijvoorbeeld van de rechtsbijstand.’
Wanneer is een bedrijf aansprakelijk?
‘Bedrijven zijn voornamelijk aansprakelijk wanneer ze hun werk niet goed hebben gedaan en er schade ontstaat aan het werk of door het werk. Dat heet dan in vaktermen ‘verwijtbaar handelen’,’ legt Bert uit. ‘Wanneer jij of jouw werknemers schade veroorzaakt, kun je aansprakelijk gesteld worden op grond van ‘algemene aansprakelijkheid’. Ondernemers met personeel lopen daarnaast het risico op werkgeversaansprakelijkheid en als je producten maakt of verkoopt is er het risico op productaansprakelijkheid. Overigens bepaalt de wet wat onder aansprakelijkheid valt; verzekeraars hebben daar geen invloed op.’
Voorbeeld algemene aansprakelijkheid
Een aannemer heeft een klus aangenomen om een badkamer te renoveren. De loodgieter die voor hem werkt, kit de naden niet goed af, waardoor het gaat lekken in de badkamer van de onderbuurvrouw. Zij kan dan de aannemer aansprakelijk stellen voor de herstelkosten van de materiële schade: dat heet in verzekeringstermen de ‘gevolgschade’. ‘Dit soort schade is overigens meestal verzekerd,’ stelt Bert gerust.
Welke algemene aansprakelijkheid is niet verzekerd?
‘Je kunt als ondernemer alleen de gevolgen van verwijtbaar handelen verzekeren, niet het werk zelf: dat is je ‘ondernemersrisico’,’ vervolgt Bert. ‘Laatst plaatste een monteur een cv-ketel op een achterwand, die daar achteraf niet sterk genoeg voor bleek. De door hem geleverde cv-ketel viel van de muur. Het water dat eruit liep veroorzaakte schade aan de vloer. Die gevolgschade konden we vergoeden, maar de schade aan de ketel niet. Alleen wanneer de schade opzettelijk is aangericht en/of veroorzaakt wordt door een strafbare daad, wordt dit niet gedekt door je aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven (AVB). Je bedrijf kan dan wel aansprakelijk worden gesteld, maar je moet de schade zelf vergoeden.’
Wanneer is er sprake van werkgeversaansprakelijkheid?
Wanneer een werknemer schade oploopt aan persoonlijke kleding of spullen tijdens werktijd, of wanneer hij zich verwondt (‘letsel oploopt’, zoals dat in verzekeringstermen heet) kan hij kosten voor reparatie, vervanging of medische kosten verhalen op zijn werkgever. ‘Dat noemen we dan ook de ‘werkgeversaansprakelijkheid’. Bijna alle schade tijdens werktijd wordt als werkgeversaansprakelijkheid beschouwd. Gelukkig valt ook deze schade bijna allemaal onder de AVB.’
Voorbeelden werkgeversaansprakelijkheid
In het magazijn valt een stapel pallets op een magazijnmedewerker, waarbij hij een hersenschudding oploopt. Maar ook wanneer de receptioniste inktvlekken op haar kleding krijgt door een lekkende pen moet de werkgever de schoonmaak- of vervangkosten betalen. Bert: ‘Zelfs in het geval van een postbode, die werd aangereden terwijl hij achter een door de wind wegvliegende brief aanrende, hield de rechter de werkgever aansprakelijk.’
Welke werkgeversaansprakelijkheid is niet verzekerd?
Wanneer een werknemer bewust geen gebruikmaakt van de veiligheidsmiddelen, die de werkgever beschikbaar heeft gesteld en daardoor een ongeluk krijgt, ziet de rechter de werkgever als niet verantwoordelijk en dus niet aansprakelijk voor de (letsel)schade. Bert: ‘Ook woon-werkverkeer is een uitzondering. Wat er onderweg van en naar het werk gebeurt, is de verantwoordelijkheid van de werknemer. Je kunt als werkgever dit risico wel verzekeren met een WEGAM-verzekering. WEGAM staat voor ‘Werkgevers Aansprakelijkheid voor bestuurders van Motorrijtuigen’. Dat verzekeren is ‘goed werkgeverschap’, vindt men. Het is ook verstandig een WEGAM-verzekering af te sluiten wanneer je medewerkers tijdens werktijd de weg op moeten.’
Lees ook: Bezorging met e-bikes: hoe beperk je mogelijke schade?
Wat is productaansprakelijkheid?
Wanneer je producten levert, kan je bedrijf aansprakelijk worden gesteld voor productschade: dat is de schade die een product veroorzaakt dat je hebt gemaakt of verkocht. Bert waarschuwt: ‘Tegenwoordig zijn er veel webshops die spullen buiten Europa halen en die online verkopen. Zij beseffen niet dat ze voor de wet gelijk zijn aan een producent of importeur. Dus als je rechtstreeks spullen buiten Europa inkoopt, overleg dan met je adviseur of dit verzekerd is.’
Voorbeeld productaansprakelijkheid
Een webshopeigenaar koopt elektrische stepjes in bij een grote Chinese online retailer. Door een defect vliegt een accu van een van de stepjes in brand. Het bewuste stepje staat in de gang en het hele huis brandt af; de bewoners kunnen op tijd vluchten. De ondernemer is zelf volledig aansprakelijk en kan dus niet verwijzen naar de Chinese fabrikant. Gelukkig is hij verzekerd voor productaansprakelijkheid.
Kleine bedrijven, kleine schades?
Tot slot wil Bert benadrukken dat het een misvatting is dat alleen grote bedrijven grote schades veroorzaken. ‘We zien in de praktijk dat het juist kleine ondernemers zijn die grote schades veroorzaken. Een bekend voorbeeld is dat van een lasser die een gat in het dak van een fabriekshal moest repareren. Na zijn vertrek ontstaat een brand, die de hele fabriekshal in de as legt. Schade: 118 miljoen, waar het bedrijf van de lasser aansprakelijk voor werd gesteld. Grotere bedrijven voorkomen aansprakelijkheid actiever: ze gaan vaak veel bewuster om met bedrijfsrisico’s. Ze moeten dan ook meer regels en wetten naleven, zoals de Arbowet.’
Wat gebeurt er als je bedrijf aansprakelijk is gesteld?
‘Wordt jouw bedrijf aansprakelijk gesteld, dan is het belangrijk om zo snel mogelijk de schade te melden bij je verzekeraar. Neem ook contact op wanneer je verwacht aansprakelijk te worden gesteld, omdat je weet dat er iets niet helemaal goed is gegaan.’
Bij ABN AMRO Verzekeringen kun je online je schade melden wanneer je maar wilt: dit kan op de pagina ‘Schade melden’.
Regelen of afwijzen
Vervolgens beoordeelt en behandelt de verzekeraar je melding. Bert: ‘Bij ABN AMRO Verzekeringen doen we dat in de meeste gevallen binnen 24 uur. Wanneer de schade verzekerd is, dan beoordelen wij de aansprakelijkheid. Als volgens ons je bedrijf inderdaad aansprakelijk is voor de schade, proberen wij de zaak zo snel mogelijk te regelen met de gedupeerde (de ‘wederpartij’). Als wij vinden dat je niet aansprakelijk bent, dan wijzen we de aansprakelijkheid af.’
Voor de rechter
In een enkel geval neemt de wederpartij daar geen genoegen mee. ‘Soms komen we er dan samen met een mediator of een onafhankelijke expert uit. Als we er samen niet uitkomen, volgt er een rechtszaak. In zo’n geval voeren wij het verweer voor jou en dragen we de kosten van een advocaat. Ons uitgangspunt is altijd dat wij jouw probleem oplossen.’
Wij helpen je graag
‘Aansprakelijkheid kan heel complex zijn. En niet alle schades waarvoor je aansprakelijk kunt worden gesteld zijn verzekerd. Vraag je je af of je bedrijf aansprakelijk kan worden gesteld of twijfel je over wie waar verantwoordelijk voor is? Aarzel niet ons te bellen. Wij kunnen je helpen aansprakelijkheidsstelling te voorkomen of op te lossen.’