Wat is voorschotfraude (419-fraude)?
Bij voorschotfraude word je benaderd via e-mail of sms. Deze vorm van fraude wordt ook wel ‘419-fraude’ genoemd. Fraudenummer 419 refereert aan het artikel in het Nigeriaanse wetboek van strafrecht over fraude. De afzender vraagt meestal om hulp. Als tegenprestatie wordt een onwaarschijnlijk hoge vergoeding beloofd, zoals een deel van de winst. In andere gevallen word je een erfenis of een grote geldprijs in het vooruitzicht gesteld. Als je hierop ingaat, word je bijvoorbeeld gevraagd om:
- een financieel voorschot te verlenen;
- persoonlijke informatie te verstrekken (zoals naam, adres, werkgever en bankgegevens);
- naar het land van de afzender te reizen, zogenaamd voor overleg en ondersteuning.
Ga niet op dergelijke verzoeken in en geef nooit je persoonlijke gegevens af. De oplichters kunnen deze gebruiken om bijvoorbeeld je bankrekening te plunderen.
Wat is identiteitsfraude?
Bij identiteitsfraude maakt iemand misbruik van de persoonsgegevens van een ander, met de bedoeling hiermee verboden handelingen te verrichten. Is er door identiteitsfraude een strafbaar feit gepleegd? Doe dan eerst aangifte bij de politie. Als bijvoorbeeld iemand je persoonsgegevens heeft gebruikt om zonder te betalen spullen te bestellen, kun je aangifte doen van valsheid in geschrifte. Als er geen strafbaar feit is gepleegd, heeft het geen zin om aangifte te doen. Je kunt wel online een melding doen bij het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude- en fouten (CMI).
Hoe weet je of je identiteit wordt misbruikt?
Dit zijn signalen waar je op kunt letten:
- je ontvangt rekeningen of ontvangstbevestigingen op je naam voor goederen of diensten die je niet hebt besteld.
- je ontvangt brieven van advocaten of incassobureaus en gerechtsdeurwaarders over schulden waar je niets van weet.
- je ziet uitgaven op je bankafschriften of creditcardoverzichten die je niet herkent.
- je gebruikelijke rekeningen en overzichten worden niet meer bezorgd.
- je staat bij je gemeente ingeschreven onder een ander adres dan je woonadres zonder dat je een wijziging hebt doorgegeven.
- je kunt geen lening krijgen vanwege een onbekende BKR-registratie.
- je ziet een of meer onbekende werkgevers op je pensioen- of belastingoverzichten.
Maatregelen om identiteitsfraude te voorkomen
Cybercriminelen bedenken steeds slimmere methodes om je via internet van je geld, gegevens of zelfs identiteit te ontfutselen. Je kunt zelf maatregelen nemen om voorschot- of identiteitsfraude te voorkomen:
- zorg dat je computer(systeem) goed beveiligd is.
- zorg dat je besturingssysteem, software, antivirusprogramma en firewall up-to-date zijn. Bij een verouderde versie kunnen hackers virusscanners omzeilen en toegang krijgen tot je computer.
- verander regelmatig je wachtwoord. Daarmee maak je het cybercriminelen moeilijker om online in te breken.
- wees voorzichtig met wie je je persoonlijke gegevens mailt. Plaats bijvoorbeeld alleen je contactgegevens onderaan een mail naar een bekende zakenrelatie.
- wees voorzichtig met waar je online je gegevens invoert. Controleer altijd de betrouwbaarheid van de website en het webadres voordat je online artikelen koopt of je interesse in een dienst of product toont.
Identiteitsfraude melden
Belangrijk is dat je altijd direct identiteitsfraude meldt. Dit doe je bij het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude- en fouten (CMI). Op de website van de Rijksoverheid.nl vind je meer informatie over het melden van identiteitsfraude.