1. Wanneer komt de verplichte aov er?
‘De invoering van de wet is inmiddels al een aantal keren uitgesteld. Dit komt door uitvoeringsproblemen bij het UWV en de Belastingdienst. Hoewel de regeling oorspronkelijk gepland was voor 2027, is de tijdsdruk om aanspraak te maken op Europese subsidies nog steeds aanwezig. De contouren van de regeling zijn grotendeels vastgesteld, maar de exacte details moeten nog worden uitgewerkt. De grootste uitdaging blijft de uitvoerbaarheid door het UWV. De invoering van de wet is naar verwachting niet vóór 2027.’
2. Waarom is deze regeling nodig?
‘De verplichte aov maakt onderdeel uit van de kabinetsplannen om de arbeidsmarkt te hervormen. Deze maatregel moet ervoor zorgen dat de grote groep zelfstandig ondernemers in Nederland bij arbeidsongeschiktheid inkomenszekerheid krijgt. Slechts een klein deel van de zelfstandig ondernemers heeft het risico op arbeidsongeschiktheid verzekerd: 21 procent van de ondernemers met en zonder personeel. De meeste ondernemers denken er niet graag over na. Of ze denken: ik ben jong en gezond, wat kan mij gebeuren? Maar stel dat je een gezin moet onderhouden en er overkomt je iets. Een bijstandsuitkering dekt in de meeste gevallen lang niet al je uitgaven.’
3. Hoe gaat de verzekering eruit zien?
‘Naar verwachting komt er een aov waar alle zelfstandige ondernemers - met en zonder personeel - verplicht aan mee moeten doen en waar je dus verplicht premie voor moet betalen. Zelfs meewerkend echtgenoten moeten meedoen. Alleen dga’s (directeur-grootaandeelhouders: directeuren die minimaal 5 procent aandelen bezitten) van een bv zijn uitgesloten. Uitgangspunt voor de uitkering bij arbeidsongeschiktheid is het minimumloon. Dus als je door ziekte of een ongeval niet meer kunt werken, krijg je na een jaar een uitkering ter hoogte van het minimumloon.
Wat is er nu al bekend?
Wat er nu bekend is, staat op deze webpagina van de Rijksoverheid. Daar staat dat ondernemers met een verplichte aov:
- Premie: Zelfstandige ondernemers zullen ongeveer 6,5% van hun inkomen aan bruto-premie betalen, met een maximum van €195 per maand. Bij een lager inkomen is de premie ook lager.
- Uitkering: Bij arbeidsongeschiktheid ontvangen zelfstandigen 70% van het inkomen dat ze verdienden voordat ze arbeidsongeschikt werden, met een maximum van het wettelijk minimumloon
- Beoordelingscriterium: De mate van arbeidsongeschiktheid wordt bepaald aan de hand van drempelfuncties. Beoordeeld wordt in hoeverre de verzekerde ondernemer in staat is om het minimumloon te verdienen.
- Verplichting: De verzekering is verplicht voor alle zelfstandige ondernemers die winst uit de onderneming hebben (IB-ondernemers). Zelfstandigen die zijn aangesloten bij een schenkkring of broodfonds, moeten ook de basisverzekering afsluiten.
- Uitzonderingen: Directeur-grootaandeelhouders, resultaatgenieters, en levenspartners die meewerken in de onderneming van hun partner zijn vrijgesteld
- Planning: Het wetsvoorstel is in de zomer van 2024 ter consultatie voorgelegd. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verwacht het voorstel niet voor de zomer van 2025 in te kunnen dienen bij de Tweede Kamer. Het kan enkele jaren duren voordat de verzekering beschikbaar is.
4. Is de uitkering bij arbeidsongeschiktheid genoeg?
‘De kans dat je een uitkering vanuit deze verzekering krijgt, is door voorwaarde van de drempelfuncties verder ingeperkt. UWV beoordeelt namelijk of jij als verzekerde ondernemer in staat bent om het minimumloon te verdienen. Daarnaast is het minimumloon voor veel ondernemers te beperkt om rond te komen, immers het gemiddelde inkomen van een ondernemer ligt beduidend hoger. Wanneer je huidige uitgaven al meer zijn dan het minimumloon, zal je bij arbeidsongeschiktheid tekort gaan komen. Dit staat nog los van het kunnen overbruggen van de wachttijd van één jaar. Raadzamer is om een dekking op maat te laten maken door zelf een passende arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten.’
5. Wat als je al een aov hebt?
‘Als je al een bestaande AOV hebt, dan kun je vrijstelling krijgen van de verplichte AOV, indien deze aan bepaalde voorwaarden voldoet. Bijvoorbeeld een eindleeftijd van minimaal 55 jaar en een wachttijd van maximaal 52 weken. Er wordt ook gesproken over een opt-out-mogelijkheid. Als die er komt, mag je ook na ingang van de regeling zelf een aov afsluiten bij een verzekeraar in plaats van de verplichte, onder voorwaarde dat die minimaal dezelfde dekking biedt voor minstens dezelfde premie.’
En hoe zit dat met een broodfonds?
‘Het broodfonds zal geen vrijstelling geven voor de verplichte regeling, omdat de dekkingstermijn van 2 jaar onvoldoende is. Wel kun je een lidmaatschap van een broodfonds overwegen als tussenoplossing, aangezien je met de verplichte aov een jaar moet wachten tot je een uitkering krijgt. Bij een broodfonds wordt er vaak al na een maand uitgekeerd.'
Lees ook: 'Arbeidsongeschiktheid: broodfonds of aov?'
6. Moet je als ondernemer wachten tot de verplichte verzekering er komt of nu al actie ondernemen?
'Het is verstandig om nu al actie te ondernemen. Als ondernemer loop je nu al risico op inkomensverlies bij ziekte of arbeidsongeschiktheid. Bovendien wil je je inkomen verzekeren voor jou en je gezin, niet alleen omdat het verplicht is.'
Wacht niet op de verplichte AOV, maar zorg dat je nu al voorbereid bent.
Voordelen van het afsluiten van een AOV
- Je hebt meer keuzevrijheid. Jij bepaalt bijvoorbeeld de looptijd van de AOV-uitkering, de hoogte van het verzekerd bedrag en de wachttijd. Hierdoor kun je de verzekering beter laten aansluiten bij jouw persoonlijke behoeften en situatie.
- Je kunt kiezen voor dekking van beroepsarbeidsongeschiktheid. Hierbij wordt gekeken naar de gevolgen van arbeidsongeschiktheid voor jouw beroep.
- Je hebt recht op preventieservice bij arbeidsongeschiktheid. Een verzekeraar kan je hierbij helpen met het voorkomen van arbeidsongeschiktheid.
- De premie is aftrekbaar.
Kijk ook eens op: 'Veelgestelde vragen over arbeidsongeschiktheid'
7. Wat is de meerwaarde van persoonlijk advies?
‘Je kunt tegenwoordig online een aov afsluiten, maar in mijn ogen is persoonlijk advies onmisbaar voor een goede aov. Online aanbieders maken overal op internet reclame voor een aov met een lage premie en een hoge uitkering. In de praktijk valt dat enorm tegen. Bovendien kun je een online afgesloten aov nooit zo op maat maken als een verzekering die je met de hulp van een adviseur afsluit. Je verzekeringsadviseur kan jouw risico’s volledig in kaart brengen en zo zorgen dat jij de dekking krijgt die bij jouw situatie past. Bovendien geeft de adviseur onafhankelijk advies, waarbij jullie samen meerdere verzekeraars vergelijken. Dit biedt jou de mogelijkheid om de best passende verzekering te kiezen. Die verzekering kun je ook na het afsluiten nog aanpassen, zodat deze altijd aansluit op jouw situatie.’
