“Hoeveel pech kan een mens hebben!” Dat riep meneer Koetsier toen hij met zijn gehuurde schuurmachine te dicht langs de gestucte muur ging. Door de abrupte beweging maakte hij ook nog een diepe schuurgroef in de houten vloer. Hij zag de bui alweer hangen: dat gaat me geld kosten!
Onderwerp van discussie
Een schade zoals van de heer Koetsier komen we vaak tegen, maar is helaas niet helemaal verzekerd. Meneer Koetsier had de vloer namelijk ‘in opzicht’. Er is vaak discussie over opzicht: wat valt daar nu precies onder en wat niet? Veel mensen weten er meer van dan ik. En al die anderen zijn het ook nog eens vaak met elkaar oneens. Ze strooien met wetsartikelen of citeren uit de boeken van bijvoorbeeld hoogleraar verzekeringsrecht prof. mr. J.H. Wansink. Maar laat ik toch een poging doen een stukje van de sluier op te lichten.
Wat is opzichtrisico?
De term opzichtrisico wordt vaak gebruikt bij aansprakelijkheidsverzekeringen. Met opzicht bedoelen verzekeraars schade aan spullen die je bijvoorbeeld van iemand heeft geleend of gehuurd. Is er sprake van opzicht? Dan kan het zijn dat schade niet vergoed wordt door de aansprakelijkheidsverzekering.
Waarom bestaat de opzichtclausule?
Laat ik beginnen met de hamvraag: waarom sluiten verzekeraars het opzichtrisico uit op de aansprakelijkheidspolis? Dat zit zo: een aansprakelijkheidsverzekering biedt dekking voor schade die je aan spullen van een ander toebrengt. Als je je eigen spullen stukmaakt, ben je daar niet voor verzekerd: je kunt jezelf ook niet aansprakelijk stellen voor schade die je zelf veroorzaakt.
De opzichtclausule gaat over schade aan spullen van een ander, die je gebruikt alsof ze van jou zijn: je leent, huurt, bewerkt of gebruikt ze. Daarom noemen we het opzichtrisico ook wel het ‘quasi-eigenaarsrisico’ of het ‘doe-het-zelfrisico’. Als er sprake is van opzicht, is het dus alsof je schade aan jouw eigen spullen toebrengt. En dat valt nu eenmaal niet onder de aansprakelijkheidsverzekering.
Welke soorten van opzicht zijn er eigenlijk?
Verzekeraars onderscheiden deze 5 soorten opzicht:
- Zaken in behandeling en/of bewerking. Denk hierbij aan een televisie die je repareert of een vloer die je schuurt. De tv en de vloer heb je onder opzicht in bewerking of behandeling.
- Zaken ter bewaring. Soms bewaar je wat voor een afnemer. Bijvoorbeeld een beursstand die na het seizoen een aantal maanden in je magazijn blijft staan. De beursstand is een zaak ter bewaring en dus onder opzicht.
- Zaken ten vervoer. Pakketbezorgers hebben alle pakketten ‘ten vervoer’ bij zich. Dat betekent dat verlies en beschadiging niet onder een aansprakelijkheidsverzekering valt.
- Zaken in huur. Alles wat je huurt wordt gezien alsof het van jezelf is en is dus niet verzekerd met de aansprakelijkheidsverzekering.
- Zaken in gebruik of die je om welke reden dan ook ‘onder’ je hebt. Deze laatste betekent dat als er schade ontstaat aan iets wat je leent of gebruikt, je dit niet vergoed krijgt vanuit een aansprakelijkheidsverzekering.
Geen onverzekerbaar risico
Wat hierboven allemaal staat, klinkt niet veelbelovend en vanuit een verzekeraar niet erg commercieel. En toch staat deze uitsluiting al sinds de vorige eeuw in alle polissen. Gelukkig zijn er andere polissen die dit risico wél verzekeren, zoals een goederentransportpolis voor de pakketbezorgers. Zaken van een ander die je bewaart, kun je verzekeren via je eigen inventarispolis. Eigenlijk is deze uitsluiting dus helemaal geen probleem. Zolang je de verzekering maar afsluit na een goed gesprek met een adviseur. Je zoekt samen naar de beste polis. Is dat niet bij ons, dan bij een ander.
En meneer Koetsier?
Meneer Koetsier nam contact op met mijn collega’s op de schadeafdeling. Die wisten hem gerust te stellen: de schade aan de muur is gewoon verzekerd. De schade aan de vloer is een gevalletje opzicht. In de polis van zijn ZZP Schadepakket staat de clausule dat zaken die hij in bewerking of behandeling heeft zijn meeverzekerd. Hiervoor geldt zelfs geen extra eigen risico. Gelukkig heeft de gehuurde schuurmachine geen schade, want dát zou niet verzekerd zijn. De schadebehandelaar wijst hem erop dat het daarom altijd verstandig is om te kijken onder welke voorwaarden hij huurt en wat daarbij zijn risico is.